Gemeente moet opnieuw fors bezuinigen

HOUTEN Het college heeft deze week de begroting voor 2020 en de daaropvolgende jaren naar de gemeenteraad gestuurd. ,,Het gaat nog steeds goed met Houten'' zegt wethouder Kees van Dalen. Niettemin moet er de komende jaren voor ruim € 2,1 miljoen worden bezuinigd, waaronder € 1,3 miljoen op Jeugdhulp en Wmo. Ook moet er € 1,2 miljoen onttrokken worden uit de algemene reserve om de begroting voor volgend jaar sluitend te krijgen.

Martin Monkel

PERSPECTIEF Bij de presentatie van de Perspectiefnota in juli van dit jaar werd al aangekondigd dat het financiële beeld voor de komende jaren somber is. ,,Bij het opstellen van de perspectiefnota 2020 is de omvang van de financiële problematiek in de jeugdzorg en Wmo duidelijk geworden'', zo meldde het college toen. Zonder maatregelen laat de gemeentelijke begroting voor volgend jaar een tekort zien van ruim € 2,8 miljoen, oplopend tot bijna € 3,3 miljoen in 2023. Op hoofdlijnen is het gevolg van de lagere uitkering van het Rijk, de oplopende kosten van de Jeugdzorg en de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). ,,De Jeugdzorg kent geen beperkingen, iedere ouder met kind(eren) jonger dan 18 jaar kan zich melden als er problemen zijn'' zegt wethouder Jana Smith. ,,In alle gevallen is er sprake van onvoldoende structurele compensatie door het kabinet. Om de uitgaven in het sociaal domein beter te beheersen zijn wij ook in gesprek met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Doel hiervan is meer grip en sturing te krijgen op de uitgaven in het sociaal domein''.

UITKERING De gemeente is voor ruim de helft van haar inkomsten afhankelijk van de Rijksbijdrage, de zogenaamde algemene uitkering uit het gemeentefonds. De bedragen die daarmee zijn gemoeid worden jaarlijks in mei en september kenbaar gemaakt. Daarbij geldt het systeem van 'trap op, trap af'. Als het Rijk minder geldt uitgeeft, zoals nu het geval is, dan krijgt de gemeente ook minder geld. Omgekeerd geldt hetzelfde. Op dit moment gaat het goed met de economie, dus zou je mogen verachten dat de gemeenten meer geld krijgen, bijvoorbeeld voor het doen van investeringen. ,,Het tegendeel is waar, wat eigenlijk aan de inwoners niet goed is uit te leggen'' zegt Van Dalen. Vanuit de landelijke politiek zijn er inmiddels geluiden om deze methodiek te verlaten.

MAATREGELEN Het college heeft maatregelen genomen om het tekort in de begroting te nivelleren. De meest 'eenvoudige' is dat er een bedrag van € 1,2 miljoen wordt onttrokken uit de algemene reserve. Uit overleg met betrokken partijen binnen het sociale domein blijkt dat in 2020 voor € 1,3 miljoen kan worden bespaard op de kosten van de Jeugdzorg en Wmo, oplopend tot ruim € 1,5 miljoen in 2023. Wethouder Smith geeft in dat verband aan dat ,,vooral scherper is gekeken naar de contracten en de kosten van bepaalde afspraken zonder afbreuk te doen aan de inhoud. Ook willen we kosten besparen door activiteiten meer in samenhang uit te voeren''.
De post 'overig' met een besparing van ca. € 0,8 miljoen gaat over een groot aantal onderwerpen, die in principe de inwoners van Houten niet rechtstreeks raken, dus gaan lastenverzwaring. Als voorbeeld wordt genoemd het beheer en onderhoud van accommodaties en het opheffen van twee wijkposten. Aan de inkomstenkant wordt onder meer voorgesteld de toeristenbelasting en de heffing op evenementen te verhogen. ,,Door deze ombuigingsvoorstellen is de begroting structureel en reëel in evenwicht'' is de boodschap in het raadsvoorstel.

LOKALE LASTEN De gemeente en het waterschap sturen rekeningen voor een aantal belastingen en heffingen. Denk aan de onroerendezaakbelasting, rioolheffing en reinigingsheffing. ,,We zien eerder een stijging van deze kosten dan een daling'' zei wethouder Hilde De Groot eerder deze week. ,,Het grootse deel ervan zit in de landelijke stijging van (milieu)heffingen. Dat is wel een zure boodschap maar daar kan je dus niets aan doen''. De lastendruk, of wel het totaal van de OZB, riool- en afvalstoffenheffing, stijgt in de begroting 2020 ten opzichte van 2019 met € 27 euro tot € 747, gerekend naar een meerpersoonshuishouden. In de rekening 2017 en 2018 was dit nog gemiddeld € 688.

BEHANDELING De begroting voor 2020 wordt besproken in het rondetafelgesprek (RTG) op 15 oktober a.s. Inwoners, instellingen en bedrijven krijgen de gelegenheid gesteld om tijdens het rondetafelgesprek in te spreken. De gemeenteraad debatteert op 29 oktober a.s. over de begroting en de ombuigingsvoorstellen.