Vlnr: Gerrit Hulshof, Peter Hein, Rachel Hoogstad-van der Ploeg, Lion Cohen en Betty Mock-Cohen voor Neereind 9.
Vlnr: Gerrit Hulshof, Peter Hein, Rachel Hoogstad-van der Ploeg, Lion Cohen en Betty Mock-Cohen voor Neereind 9. Tanja Vlieger

Herenigd na 75 jaar

30 april 2019 om 11:32 lokaal

SCHALKWIJK Aan het Neereind in Schalkwijk woonden in de oorlog Gerrit en Jaantje Hulshof. Zij hadden joodse onderduikers in huis, een maand of vijf zelfs twee families tegelijk: de familie Sanders-Cohen en het echtpaar Hein. Op 19 oktober 1943, het echtpaar Hein was al weg, was er een inval: zes mensen werden opgepakt. Gerrit en Jaantje, Willem en Johanna Rebecca met de aan het Neereind geboren baby Bennie, maar ook Johnny Cohen, een broer die op bezoek was. Alleen Jaantje zou de oorlog overleven.

door Tanja Vlieger

VERRAAD? Decennia lang werd aangenomen dat het echtpaar Hein het onderduikadres verraden had, vanwege de spanningen die er waren door met zoveel mensen opgesloten te zitten in een klein huis. Dit is onder andere zo gesteld in het boek 'Houten 1940-1945', dat door de gemeente Houten is uitgegeven in 2005. Maar zoon Peter heeft na de oorlog een heel ander verhaal van zijn ouders gehoord en is de archieven in gedoken. Uit justitiële dossiers (er zijn meer dan tien getuigen gehoord, waaronder de SD-ers die de inval deden), blijkt dat het echtpaar Hein geen verraad heeft gepleegd en zelfs de mensen in Schalkwijk heeft gewaarschuwd. Zij zijn in 1947 officieel buiten vervolging gesteld. Wie meer wil weten over hoe het gegaan is volgens de dossiers, doet er goed aan het boek 'De onderduikers' te lezen, geschreven door Peter Hein.

NABESTAANDEN OPGESPOORD De werkgroep van de Lions Club Houten die samen met de gemeente Houten werkt aan de hernieuwde uitgave van 'Houten 1940-1945', is bezig met het opsporen van nabestaanden. Er was al contact met de Cohen-kant van de familie. Betty Mock-Cohen, die tante had moeten zeggen tegen Johanna Rebecca, had enkele foto's in haar bezit, waarvan er één afgelopen oktober met een oproep erbij in het Houtens Nieuws is geplaatst.

De foto met het artikel is via via bij Rachel Hoogstad-van der Ploeg terechtgekomen. Haar moeder, Netty van der Ploeg-Sanders, stond op de foto. Rachel herkende de foto omdat haar moeder die in haar zoektochten naar familieleden en verhalen dikwijls heeft laten zien. Dat zij nu de werkgroep van informatie kan voorzien, voelt voor haar als een waardige voortzetting van haar moeders levenswerk.

Om nabestaanden van de familie Hulshof te vinden zijn, na het nodige speurwerk, enkele telefoontjes gepleegd, tot de juiste Hulshof opnam. De vader van Gerrit Hulshof was de jongste broer van de Gerrit Hulshof die op het Neereind woonde. In zijn jonge jaren hoorde Gerrit wel dat hij is vernoemd naar een omgekomen oom, maar details waren niet bekend. Tot voor kort wist Gerrit zelfs niet dat zijn oom in Schalkwijk heeft gewoond, en daar op het oorlogsmonument wordt genoemd.

ONTMOETING Op zondag 28 april hebben deze nabestaanden elkaar voor het eerst ontmoet. Voor enkelen vielen bekende puzzelstukjes op hun plek, voor anderen was het nog even wennen aan nieuwe onthullingen. Het gezelschap werd ontvangen op Landgoed Wickenburgh voor een lunch en fotopresentatie, waar de werkgroep van de Lions present was, evenals burgemeester De Jong en zijn vrouw.

Naderhand was er gelegenheid om een kijkje te nemen in het huis aan het Neereind. Waar Gerrit en Jaantje destijds woonden, woont nu al zo'n twintig jaar de familie Oosterom. Zij kenden in het begin de verhalen over onderduikers in hun huis nog niet. Maar Serena, de dochter die op zolder slaapt, heeft wel als jong meisje vaak gedroomd van een man in een stoel, een vrouw en een baby.

VERVOLG In overleg met de gemeente en andere betrokkenen wordt er door de werkgroep van de Lions onderzocht of er iets gecreëerd kan worden ter nagedachtenis aan de zes mensen die opgepakt zijn op 19 oktober 1943. Dit zou kunnen in de vorm van "Struikelstenen" ("Stolpersteine"), die meestal in de straat voor het bewuste huis worden gelegd, of een gedenksteen toegevoegd aan het monument op de rotonde in Schalkwijk. In de herdenkingsbijeenkomst op 4 mei a.s. zal worden stilgestaan bij deze geschiedenis.

De familie Sanders-Cohen poseert bij de achterdeur op Neereind 9.
advertentie
advertentie