Kettinggesprek met Mariette Woudenberg: Weg met het taboe over de overgang

HOUTEN Als ervaringsdeskundige onderzocht de 58-jarige Mariëtte Woudenberg de overgang en schreef er met Petra Butler een boek over. Getriggerd door de vraag van Ton Kasteleijn uit het vorige Kettinggesprek deelt Mariëtte verschillende inzichten en misvattingen. Vrouwen en partners, doe er uw voordeel mee.

door Irene van Valen

Als HR-adviseur wil Ton weten hoe bedrijven vrouwen die in de overgang zijn aan boord en op topfuncties kunnen houden. Als je bedenkt dat ongeveer 1,8 miljoen Nederlandse vrouwen in de overgangsleeftijd zijn, is het ongelooflijk dat het nog zo in de taboesfeer blijft. Vrouwen zijn vaak als de dood voor hun carrière. Ze melden zich nog eerder ziek, stoppen met werken of worden parttimer dan toe te geven dat ze in de overgang zijn. Een achturige werkdag is vaak moeilijk vol te houden als je weinig slaapt door nachtelijke opvliegers. Er moet meer bewustwording ontstaan bij werkgevers en bedrijfsartsen. Vrouwen in leidinggevende functies kunnen ook een voortrekkersrol vervullen. Voorlichting kan helpen in het bespreekbaar maken van de overgang en eenvoudige aanpassingen op de werkvloer mogelijk maken. Geef vrouwen met slaapproblemen bijvoorbeeld de mogelijkheid later te beginnen. Zij die beroepsmatig uniformen dragen van polyamide krijgen bij een opvlieger het gevoel dat een emmer water in hun kleding wordt gegoten. Zorg voor ademende stoffen bij een nieuw ontwerp en regel goede ventilatiemogelijkheden, zoals ramen die open kunnen.

Welke klachten bestaan er tijdens de overgang? Naast de bekende opvliegers bestaan wel 80 andere klachten. Denk aan vermoeidheid en psychische klachten. Vrouwen kunnen gevoeliger, somberder, depressief en labiel worden. Door vergeetachtigheid denken vrouwen dat ze dement worden, maar net als onverklaarbare blaasklachten kan het door de overgang komen. Vergeet de kapotte 'thermostaat' niet: buiten de opvliegers om kunnen vrouwen het koud hebben tot op het bot. Een vriendin van mij douchte zelfs extra om het eindelijk eens warm te krijgen. De huisarts zal bij vermoeden van de overgang allereerst vragen of de menstruatie onregelmatig is, alsof dat een eerste vereiste is. Dat is een misvatting. Vrouwen zijn soms al jaren in de overgang maar kunnen de klok gelijkzetten als het om hun cyclus gaat. Niet alleen vrouwen vanaf 45, maar ook eind dertigers kunnen overigens in de overgang komen.

Bestaan er andere misvattingen? Ja, de angst voor hormoontherapie is onterecht. Regelmatig lees je dat het borstkanker veroorzaakt. Vorig jaar zelfs nog. Vaak baseren media zich hierbij op achterhaalde onderzoeksresultaten. Ik begrijp niet dat sommige huisartsen wel de pil voorschrijven en hormoontherapie niet eens benoemen. De pil is niet bedoeld voor de overgang. Met het slikken van de pil krijgt een vrouw in een maand net zoveel hormonen binnen als bij een jaar hormoontherapie. Vrouwen bij wie het water aan de lippen staat door ernstig verstoorde nachten zouden hormoontherapie serieus moeten overwegen. Het wordt voorgeschreven na een diepgaand onderzoek op risicofactoren. In Nederland loop je de eerste vijf jaar bijna geen risico op borstkanker door deze therapie, daarna bestaat een zeer kleine kans.

Vinden vrouwen zichzelf terug na de overgang? Ik zit er nog middenin. Ik heb mezelf wel voorgenomen na de overgang nog meer een Pipi Langkous te zijn. Ze is mijn held, speels en rebels. Nu lukt me dat niet altijd. Ik kan soms bar opvliegerig zijn. Toen ik in het begin van mijn relatie mezelf eens niet begreep zei mijn man André: 'Heb jij je eigen boek wel gelezen?' Ik blijf echter optimistisch want een vriendin van me, zij had een zware overgang, zei: 'Na de overgang beleefde ik de beste jaren van mijn leven.'

Ben je altijd schrijver geweest? Nee, ik ben historicus. Ik studeerde geschiedenis en behaalde mijn onderwijs aantekening om les te geven tot aan VWO 6. Ik wilde echter iets anders. Ik begon als schrijver bij de plaatselijke krant om door te groeien naar de Provinciale Zeeuwse Courant (PZC). Mijn chef bij de PZC leerde me het schrijversvak. Ik verhuisde naar Utrecht waar ik allerlei banen had als (eind)redacteur en volgde verschillende schrijfopleidingen. Ik kan veel creativiteit kwijt in schrijven en hou van afwisseling. Naast web- en vacatureteksten schrijf ik artikelen. Ik doe graag onderzoek. Zo schreef ik eens over verleidingen in de supermarkt of over grenzen stellen. Bij alles wat ik schrijf of lees vind ik de stijl belangrijk. Het moet lekker lezen en goed lopen. Het belangrijkst vind ik dat iedereen het moet snappen.

Wie wil je over twee weken in het Kettinggesprek en wat wil je vragen? We leven in een vrij individualistische maatschappij. Mensen in dezelfde buurt kennen elkaar amper. Richard Roest richt zich op contact tussen mensen. Wat kunnen we volgens hem doen om meer contact met elkaar te krijgen?