PREMIUM SELECTIE Houtense Werktafel: van wanhoop naar een kleine lach

In deze laatste week van het jaar delen we een selectie van de meest gelezen Premium artikelen. Vandaag een interview met de medewerkers van de Houtense Werktafel die mensen begeleiden naar werk. Het interview is eerder gepubliceerd op 20 juli 2020.

HOUTEN De Houtense Werktafel startte begin dit jaar het Project Op Koers. Dit is een initiatief van gemeente Houten, waarbij de gemeente mensen met meerdere problemen wil helpen. ,,Wij richten ons daarbij op mensen die zelf willen werken aan herstel en goed bemiddelbaar zijn. Wij begeleiden daarbij niet allen naar werk, maar ook op die leefgebieden waar problemen zijn”, legt Johanna ten Have-Smeding, zorgprofessional van het Sociaal Team, uit. ,,Waar problemen opgelost worden is werken haalbaarder”, vult Ruud Schalken, projectleider Houtense Werktafel, haar aan.

Het team begeleidt mensen met problemen op meerdere gebieden. Denk daarbij aan wonen, werken, gezin en gezondheid. Stel u een echtpaar voor, met kinderen, zij gaan scheiden. Het huis moet verkocht worden, want de een kan de ander niet uitkopen. Twee andere woningen is niet direct te regelen. Een van de ouders raakt dakloos, daardoor is inschrijving voor een uitkering onmogelijk en zonder uitkering maakt iemand geen aanspraak op een woning. Dit heeft onherroepelijk gevolgen voor de gezondheid van gezinsleden en dan hebben we het niet gehad over de kinderen of eventueel huiselijk geweld. Mensen kunnen vastlopen en daarmee perspectief verliezen. Johanna stelt duidelijk: ,,We spreken over urgente situaties. Wij moeten afwegen wie we uitnodigen voor een gesprek. De opluchting als een klant zijn of haar verhaal vertelt is zichtbaar.”

REGIE Belangrijk bij Op Koers is dat de klanten de regie houden. Zij worden daarin gestuurd en begeleid door het team. ,,We nemen alleen dan en met goede afstemming zaken over als de lijnen via ons aanmerkelijk korter verlopen”, zegt Ruud. Bij een procedure rondom het aanvragen van een uitkering kan het team directer door bestaande structuren en procedures heen. Zij zitten dicht bij elkaar. Hierdoor bereikt men sneller wat een klant zelf anders veel moeite kost. ,,Dat noemen we ontschotten. Als projectleider heb ik van twee betrokken wethouders mandaat om in individuele situaties gemotiveerd af te wijken van bestaande regelgeving. Dat kan nodig zijn omdat wet en regelgeving niet altijd goed op elkaar zijn afgestemd.” In de projectgroep Op Koers werkt de Houtense Werktafel nauw samen met het Sociaal Team, WIL, Viveste en Stichting van Houten&co.

WERKWIJZE ,,Wij luisteren naar klanten en mensen die zij bij een gesprek uitnodigen, bijvoorbeeld een maatje. Van alle organisaties is iemand aanwezig als een klant zijn of haar situatie vertelt. ,,We praten dus niet over, maar met de klant. Deze vertelt eenmalig het hele verhaal, waar iedereen bij is”, vertelt Johanna. Tijdens het eerste gesprek worden een plan en eerste afspraken gemaakt. Iedere veertien dagen zien klanten hun begeleiders en maken nieuwe afspraken. ,,Wij faciliteren en zoeken zaken uit, de klant moet het uitvoeren. Op die manier boeken we per afspraak vooruitgang”, legt Ruud uit. De verwachting is dat een traject drie maanden duurt. Mocht daarna nog hulp nodig zijn, dan kunnen mensen doorverwezen worden. ,,Wel blijven wij klanten volgen en monitoren”, stelt Ruud.

CASUS Johanna vertelt van een man die zich zes weken geleden meldde. Hij scheidde vijf jaar geleden van zijn vrouw. Vervolgens ging zijn bedrijf failliet. Hij kreeg geen uitkering en kon zich daarom niet inschrijven voor en woning. Hij besloot uit nood terug te gaan naar zijn ex-vrouw en sliep vijf jaar lang bij haar op de bank. Hij meldde zich bij de Houtense Werktafel, waar ze samen werkten aan noodhuisvesting. Deze man mag nu zelf beslissen of hij per 1 september die noodhuisvesting aanneemt of niet. Hij kan daarna een uitkering aanvragen, werk maken van arbeidsparticipatie en opnieuw een huis zoeken, want hij mag maximaal acht maanden gebruik maken van noodhuisvesting. ,,Hoe dan ook kan hij met een dak boven zijn hoofd tot rust komen en verder werken aan dit proces. Hij staat op het punt een nieuwe stap te zetten en zaken op te lossen. Toch schrikken mensen soms juist dan terug. Het nieuwe onbekende maakt bang en onzeker.” Het team zag deze man verslagen binnen komen, nu zien zij meer ontspanning en soms zelfs een glimlach. ,,Het ging van wanhoop naar een kleine lach”, zegt Johanna.

TRANSPARANT De casussen die het team krijgt zijn zwaar. ,,Denk aan een uithuisplaatsing van een kind”, zegt Johanna. ,,Dat maakt niemand graag mee. We zijn echter geen reddende engelen. Ik houd dit werk vol omdat ik zoveel mogelijk in mogelijkheden denk en transparant en open werk.” Dat is volgens haar nodig om naar de toekomst toe te werken, liever nog die uithuisplaatsing voor te zijn. Voor Ruud is het belangrijk dat de klant de leiding krijgt: ,,We denken te weten wat goed is voor de klant, maar het is beter de klant te zien in zijn of haar nood en daarop te anticiperen en adviseren. De stappen die ze dan zetten zijn sterker en maakt hen trots. Iemand staat dan in zijn kracht, waarop meer actie volgt.”

EXPERIMENTEEL Dit eerste jaar van Project Op Koers is een experimenteel jaar. Het team ontdekt wat nodig is voor de begeleiding van klanten. Zij leren over de urgentie van casussen en welke professionals samen kunnen werken. ,,Stel dat dit werkt, dan bespaart het uiteindelijk kosten”, zegt Ruud. ,,Mensen zijn sneller een gerichter geholpen.” Zaak is organisaties te overtuigen tot samenwerken en de maatschappelijke opbrengsten in kaart te brengen. De Hoge School Utrecht is aangesloten bij dit experiment. Zij zijn geïnteresseerd in de aanpak van de integrale samenwerking en volgen dit proces. Zij houden het resultaat en de maatschappelijke opbrengst in het oog. ,,Mijn wens is om dit concept te zijner tijd bij jeugd te gebruiken. Nu is de doelgroep 18+”, zegt Johanna.

HOUTENSE WERKTAFEL is een lokaal werkteam, van zeven werkcoaches, een projectondersteuner en projectleider. ,,Wij begeleiden mensen naar werk, zodat zij weer deel kunnen nemen aan de arbeidsmarkt. Dat kan door betaald-, onbetaald- of vrijwilligerswerk en is bedoeld voor mensen met of zonder uitkering”, vertelt Ruud. Zij begeleiden zo’n 600 klanten in dit proces. Het verschil met Werk en Inkomen Lekstroom (WIL) is dat WIL een regionale functie heeft en zich richt op uitkeringen. De Houtense Werktafel is bedoeld voor het lokaal begeleiden van mensen naar werk. ,,Wanneer een inwoner van gemeente Houten toe is aan werk, kunnen wij van de Houtense Werktafel van betekenis zijn. Als voorzieningen dichtbij huis zijn, willen wij dat onze dienstverlening ook dichtbij huis plaatsvindt”, zegt Ruud. In samenwerking met een werkcoach en in het gemeentehuis wordt gezocht naar de juist werkplek. Mensen met een UWV vallen hierbuiten, omdat zij door het UWV begeleidt worden.

door Irene van Valen

Dankzij de Premium-abonnementen kunnen de journalisten van HoutensNieuws.nl extra verhalen maken. Het geeft de ruimte om net even dieper te graven, verder te kijken en meer tijd te nemen voor een uitgebreid artikel. Wilt u bijdragen aan deze vorm van kwalitatief goede lokale journalistiek? Word dan ook abonnee. Dat kan al vanaf 3,95 per maand via  https://www.houtensnieuws.nl/abon.../houtensnieuws/bestellen