Plaquette Schalkwijk onthuld ter herdenking aan 6 mensen die in 1943 werden gearresteerd en weggevoerd

HOUTEN Met het verwijderen van de Nederlandse vlag heeft burgemeester Gilbert Isabella zondagmiddag een herdenkingsplaquette in Schalkwijk onthuld. Op de plaquette staan de namen van de zes mensen die op 19 oktober 1943 zijn gearresteerd en weggevoerd van Neereind 9 in Schalkwijk. Dit omdat ze Joods waren of Joodse onderduikers onderdak hadden verleend. 

Annette Stolk – de Vries

De burgemeester werd bij de onthulling van de plaquette geassisteerd door Lion Cohen, één van de aanwezige nabestaanden. De zus van zijn vader, Hanny Sanders-Cohen, zat ondergedoken op Neereind 9. Samen met haar man Wim Sanders en zoontje Bennie werd zij op die bewuste 19e oktober 1943 gearresteerd en afgevoerd. Dit lot trof ook haar broer Johnny Cohen die toevallig op bezoek was. Ook Gerrit Hulshof en zijn vrouw Jaantje Hulshof- van der Zanden, bij wie de onderduikers inwoonden, werden afgevoerd. 

CONCENTRATIEKAMPEN Via Westerbork werden Hanny, Wim, Bennie en Johnny naar Auschwitz gedeporteerd. In januari 1944, onmiddellijk na aankomst, werden Hanny en haar zoontje vermoord. Broer Johnny en man Wim trof dit lot in respectievelijk maart en mei 1944. Gerrit Hulshof kwam in maart 1945 om het leven in Meppen-Versen, een buitencommando van concentratiekamp Neuengamme. Als enige overleefde Jaantje Hulshof de oorlog. In mei 1945 werd zij door de Amerikanen in Dachau bevrijd. 

PLAQUETTE Een commissie van Lions Houten, bestaande uit Joost Uytewaal, Bert van der Weijden, Rino Jonkers, Otto Wttewaal en Herman Kosten, heeft zich jarenlang ingezet om de herdenkingsplaquette mogelijk te maken. Wttewaal beschrijft de geschiedenis van Neereind 9 in zijn boek ‘De Tweede Wereldoorlog in Houten, ’t Goy, Tull en ’t Waal & Schalkwijk.

Voorafgaand aan de onthulling van de herdenkingsplaquette droeg Joost Uytewaal een gedicht voor van Heinrich Böll: ‘Wir kommen weit her’. Aansluitend stond burgemeester Isabella in zijn toespraak stil bij de vreselijke gebeurtenis die in oktober 1943 heeft plaatsgevonden. ,,De impact van de oorlog en de bezetting is in dit gebied veel groter geweest dan veel mensen denken. De Jodenvervolging heeft ook hier plaatsgevonden. Hier in Schalkwijk. Aan het Neereind 9. Dat ligt op een steenworp afstand hier vandaan.…”.

HERINNERING Na afloop van de ceremonie werden alle genodigden gastvrij ontvangen door Wttewaal op landgoed Wickenburgh. Onder de genodigden waren ook voormalig burgemeester Wouter de Jong en zijn vrouw. Ook Peter Hein was aanwezig. Zijn ouders zaten gedurende de oorlog ook een tijd ondergedoken op het adres Neereind 9 in Schalkwijk. Over deze periode vertelt hij onder meer in zijn boek ‘De onderduikers.’

In de tuin van Wickenburgh sprak Lion Cohen de aanwezigen nog toe: ,,Het is bijzonder dat zoveel jaar na dato er inzage is gekomen in wat er zich aan het Neereind heeft afgespeeld. Laten we de namen blijven noemen, want zolang een naam wordt genoemd leeft de herinnering voort. Laten we zorgen dat de herinnering blijft leven.”