Herman de Korte met de gevonden herinneringsplaquette.
Herman de Korte met de gevonden herinneringsplaquette. Irene van Valen

Memorabele vondst in Houten

2 mei 2021 om 08:52 Historie

HOUTEN Op 10 april kreeg Herman de Korte, lid van de Werkgroep Archeologie Leen de Keijzer, van gemeentemedewerker Cor van Bentum de vraag of hij iets kon met een gietijzeren plaquette waarop 24 namen vermeld stonden. Nadat de eerste drie namen in Google werden ingevoerd bleek het te gaan om gevallenen van het Drents Bataljon. Zij vochten tijdens de eerste Politionele Actie in Indonesië. Omdat het in relatie staat met de Tweede Wereldoorlog, vindt De Korte het bijzonder om precies in deze tijd van herdenken, aandacht te geven aan deze vondst.

door Irene van Valen en Herman de Korte

De plaquette is in november 2020 gevonden in de Putterhaag. De plaquette is 31x27 centimeter en weegt vier kilo. Het kwam tijdens het bladblazen door iemand van groenonderhoud tevoorschijn. ,,Ik kreeg de door roest aangetaste plaquette mee en bewerkte het met een staalborsteltje. De namen bleken goed leesbaar”, vertelt De Korte. Hij vond op internet een foto van eenzelfde soort plaquette dat een herinneringsplaquette bleek te zijn. Daarnaast ontdekte hij twee grotere herdenkingsmonumenten. Het ene was een bord op het Nationaal Indiëmonument in Roermond en de andere stond op de buitenplaats van de Johannes Postkazerne in het Drentse Havelte.”

VRAGEN Hoe de vondst in Houten terecht kwam is onduidelijk. ,,Mogelijk is het door grondverplaatsing hier terechtgekomen of was het in het bezit van een deelnemer aan het bataljon of van een nabestaande. Ik vraag me af of iemand het in de grond verstopt of begraven heeft om te vergeten of los te laten wat wellicht traumatisch was. Of misschien is het door iemand kwijtgeraakt.” De Korte hoopt dat mensen in Houten misschien meer weten. Hij wil weten of iemand het kent, de exacte vindplaats weet en hij het verhaal erachter horen. Mocht u meer weten, stuur dan een e-mail naar info@archeologiehouten.nl. De plaquette wordt bewaard op de archeologiezolder bij de voorwerpen van de Tweede Wereldoorlog.

BETROKKENEN De Korte kreeg na onderzoek contact met mevrouw van der Molen, contactpersoon van de nabestaanden van het Drents Bataljon. Zij bezit ook zo’n plaquette. Zij kreeg die via haar overleden vader, die deelnam aan het Drents Bataljon en lid was van de reüniecommissie. Tijdens een reünie kregen aanwezigen zo’n plaquette. Het betreffende jaar wist Van der Molen niet, het was echter wel voor de dood van haar vader in 1992. Via Van der Molen vond De Korte de 96-jarige heer Aalders die in het Drents Bataljon diende. Hij wist niet meer wanneer en hoeveel plaquettes er overhandigd werden. Daarbij kreeg De Korte contact met meneer van Duuren op de Johannes Postkazerne in Havelte. Hij beheert een kleine museum waar ook een herinneringsmonument van de gevallenen van het Drents Bataljon staat. Van Duuren heeft twee plaquettes in zijn collectie. Een daarvan kreeg hij van de reüniecommissie en de andere werd gevonden bij graafwerkzaamheden in Hoogeveen. 

INDRUKWEKKEND De Korte gaat ervan uit dat de plaquettes tijden een reünie in 1988 zijn verstrekt, omdat het toen 40 jaar geleden was dat het bataljon bij terugkomst in Nederland werd opgeheven. ,,Het onderzoek en contact met nabestaanden en een betrokkene bracht me dichter bij de werkelijkheid van wat zij meemaakten. Het moet vreselijke zijn geweest. Waar het ene bataljon in rust verkeerde lag een andere onder vuur. Ik besef als 69-jarige dat ik nog leef, maar daar verloren jonge mannen het leven. Ze waren soms nog maar 18 jaar oud. Wat lieten zij daarbij achter?” De Korte blijft achter met vragen.

BATALJON Wat betreft het Drents Bataljon ontdekte De Korte het volgende: Het OorlogsVrijWilligers Bataljon 1-1-R.I. was in eerste instantie vanaf april 1945 samengesteld uit leden van de Binnenlandse Strijdkrachten uit het gewest Drenthe, wat de naam verklaart. Het bataljon werd gevormd om na de Duitse overgave te helpen bij het ontwapenen en afvoeren van de soldaten. Na het vormen van het bataljon bleek hun enige taak het ruimen van mijnen te zijn. Daarom bedacht de legerleiding het idee om het bataljon in te schakelen bij de Politionele Acties in Indonesië. Omdat verschillende mannen zich terug trokken, vulde men het bataljon aan met onder andere Friezen en Limburgers tot een totaal van 750 mannen. Na hun opleiding vertrokken zij op 25 januari 1946 per schip naar Indonesië en namen deel aan gevechten tot 30 augustus 1948, waarna ze op 23 september aankwamen in de Rotterdamse haven. De namen op de plaquette zijn de namen van 24 mannen die de strijd niet overleefden.

Altijd op de hoogte zijn van het laatste nieuws?
advertentie
advertentie