Op College de Heemlanden analyseren leerlingen verschillen en overeenkomsten tussen het Zuid-Afrikaans en het Nederlands.
Op College de Heemlanden analyseren leerlingen verschillen en overeenkomsten tussen het Zuid-Afrikaans en het Nederlands. Archief College de Heemlanden

Taalkundig redeneren bij Nederlands, onderzoekproject op College de Heemlanden

23 maart 2021 om 15:54 Onderwijs

HOUTEN Docent Roy Dielemans (College de Heemlanden) doet onderzoek naar taalkundig redeneren. Het doel van zijn promotieonderzoek is om onderdelen van de geschiedenis te gebruiken om het grammaticaonderwijs te verrijken. Dat betekent: minder focussen op ontleden en benoemen van zinsdelen en woordsoorten, en meer praten over taal. Daar willen we meer over weten.

In Zuid-Afrika is uit het Nieuwnederlands (oude variant van het Nederlands) het Afrikaans ontstaan, waarmee het een zustertaal is van het huidige Nederlands. Na de stichting van een verversingspost Kaap de Goede Hoop door de VOC in 1652 is het toenmalige Kaap-Hollands verder ontwikkeld tot het Afrikaans.
De woordenschat van het moderne Afrikaans bestaat uit een mengelmoes van verschillende talen: Nederlands, Engels, Maleis, Portugees, inheemse Khoisan-talen, etc. Door de grote overlap in woorden kunnen Nederlanders het Afrikaans begrijpen. In dit onderzoek wordt de cultuurhistorische context van het Afrikaans ingezet om leerlingen aan de hand van verschillen en overeenkomsten taalkundig te laten redeneren.

Wie kan bijvoorbeeld de volgende Afrikaanstalige zin 'Ons drink baie koffie saam met brekfis, maar ons eet nie baie eiers en spek vir ontbyt nie' begrijpen?

Momenteel wordt er op College de Heemlanden binnen atheneum 5 een onderzoeksproject gedaan waarin leerlingen de taalkundige verschillen en overeenkomsten tussen het Zuid-Afrikaans en het Nederlands gaan analyseren. College de Heemlanden levert hiermee een bijdrage aan wetenschappelijk onderzoek.
In plaats van zinsdelen ontleden en woordsoorten benoemen, gaan de leerlingen met elkaar in gesprek om de overeenkomsten en verschillen te zoeken tussen het Afrikaans en het Nederlands.
Hierdoor leren ze dat taal een samenspel is tussen betekenis en invloed en dat cultuurhistorische ontwikkelingen de taal beïnvloeden. Er ontstaan linguïstische vragen als: Waarom is het ‘Ons drink' en niet ‘Wij drinken' in het Afrikaans? Wat betekent ‘baie'? Hoe zit het met ‘brekfis' dat lijkt op het Engelse ‘breakfast'?

Heeft u interesse in het onderzoek of wenst u ook deel te nemen aan een project, neem dan contact op met Roy Dielemans (roydielemans@heemlanden.nl).

advertentie
advertentie