Bert Smit ,,Visieontwikkeling voor het Eiland van Schalkwijk is noodzakelijk"

HOUTEN Op 4 juni jl. is Coöperatie Duurzaam Eiland opgericht. De vereniging is ontstaan uit een initiatiefgroep bestaande uit bewoners van het Eiland van Schalkwijk. Deze initiatiefgroep startte in 2018 met het geven van informatie over duurzaamheid, ontwikkelingen rond de energietransitie en de ruimtelijke ordening. Gaandeweg ontstond bij hen het bewustzijn om zich te verenigingen. Dat leidde uiteindelijk tot de oprichting van de coöperatie. 

Bert Smit (72) is voorzitter van de coöperatie. Geboren en getogen in Schalkwijk, begonnen als installateur. ,,Samen met mijn broer runde ik een familiebedrijf. Ik was van mening dat twee kapiteins op een schip niet zou gaan werken. Ik stapte uit het familiebedrijf en ben mij gaan toeleggen op het behalen van een onderwijsbevoegdheid.” Elf jaar avondschool ging hier aan vooraf. Om jonge mensen op te leiden op het gebied van de installatie, -en elektrotechniek zette Bert het bedrijf ‘In company’ op. ,,We hadden 400 jongens in dienst. Die werkten 70% in de productie en werden voor de resterende 30% opgeleid in onze werkplaatsen, voorzien van de modernste apparatuur.” Na zijn pensionering helpt Bert veel mensen met verbouwingen en installaties, op voorwaarde dat ze zelf ook de handen uit de mouwen steken. ,,Ik wil er niets voor hebben. Het is leuk om op deze manier kennis en kunde op peil te houden.”

RECHTSPERSOON Bert sluit zich aan bij de in 2018 ontstane initiatiefgroep dat zich bezighoudt met het geven van informatieavonden over duurzaamheid, energiebesparing en ruimtelijke ordening op het Eiland. De avonden zijn een succes, ze worden goed bezocht. Het idee om zich te organiseren door middel van een rechtspersoon krijgt gestalte. Sommige initiatiefnemers haken af, anderen gaan juist weer meedoen. Bert Smit(voorzitter), Ruud Schulze (secretaris), Gert- Jan Windhorst en Paul Bijleveldt vormen tenslotte het bestuur van Coöperatie Duurzaam Eiland. 

We willen voorkomen dat er over ons heen wordt gewalst

DOEL Vanuit de overheid, vastgelegd in de Regionale Energiestrategie (RES), heeft ook de gemeente Houten de opdracht gekregen om een bepaalde hoeveelheid energie op te wekken. Smit: ,,Om als gemeente te voldoen aan deze opdracht zullen ze het buitengebied nodig hebben. Daar zit namelijk 90% van alle grond van de gemeente. In dit buitengebied wonen maar 5% van de stemgerechtigden van de verstedelijkte gebieden waarvoor de energie voornamelijk bedoeld is. Met het oprichten van de coöperatie willen we voorkomen dat er over ons heen wordt gewalst. Zie het als een community, een beweging die zorg draagt voor een gebied dat de opdracht heeft energie te produceren.” 

VISIE Smit verwacht dat er in het gebied tussen Lek en Amsterdam-Rijnkanaal (van Beatrixsluis tot Irenesluis) tenminste 100 ha aan zonnevelden nodig is. Daarnaast verwacht hij dat er nog enkele windturbines bijgeplaatst gaan worden. ,,Dit kan alleen slagen met inspraak en medewerking van de bewoners in het gebied. Zij zijn echt in staat om de veranderingen van het Eiland op een dusdanige manier te laten plaatsvinden dat de woonomgeving minimaal wordt aangetast. Ik ben voor een visieontwikkeling voor dit gebied. Niet zomaar overal zonnevelden plaatsen, maar kijken waar dit het beste kan. Ik bezit een kaart uit 1812 waarop oude lijnen staan getekend. Als we plannen maken voor zonneweides, plaats die dan op die oude lijnen. Die lijnen zijn namelijk oude ‘toepaden’. Toepaden zijn wandelpaden die door de polder heen lagen en leidden onder anderen naar de kerk, Culemborg en ‘t Goy. Over 25 jaar verdwijnen gegarandeerd de zonnevelden en dan houdt je er een mooi recreatief gebied aan over. Op deze manier behoud je oude bestaande structuren en voorkom je dat het landschap lukraak doorsneden wordt. Het is van grote waarde om het landschap zoals het was door te geven aan een volgende generatie.” 

Bewoners zijn in staat veranderingen zodanig te laten plaatsvinden dat de woonomgeving minimaal wordt aangetast

MOTIVATIE Smit en zijn bestuursleden hebben de afgelopen tijd geflyerd om bekendheid aan de coöperatie te geven. Wat opvalt zijn dat vooral de mensen die later in Schalkwijk zijn komen wonen zeer geïnteresseerd zijn. ,,Die hebben ook veel bezorgdheid voor hun nieuwe woonomgeving en willen graag meewerken. Met die mensen gaan we in gesprek. Op die manier wakkeren we de bewustwording aan. Het is het beste als mensen vanuit een intrinsieke motivatie bereid zijn voorzieningen te treffen ter bevordering van energie- en milieubesparende maatregelen. Het past in de gemeenschapszin die wij hier in Schalwijk hebben.”

DEELNAME De coöperatie kent twee soorten leden. Algemene leden die meepraten over algemene maatschappelijke zaken. Dit lidmaatschap is gratis. Daarnaast zijn er de projectleden. Die nemen deel aan een bepaald project dat hen interesseert en (financieel) voordeel oplevert. Smit: ,,De projectgroep bepaalt in onderling overleg de bijdrage per project. Hiermee worden de kosten gedekt die de coöperatie moet maken en van waaruit nieuwe projecten kunnen worden bekostigd. Daarnaast kunnen uit de opbrengsten lokale initiatieven ondersteuning krijgen.” Aanmelden of nadere informatie kunt u verkrijgen door het sturen van een mail naar: coöperatie.duurzaam.eiland@gmail.com

Annette Stolk – de Vries