,,Mijn man heeft Alzheimer, maar ik sta er niet alleen voor"

SCHALKWIJK Na 18 jaar huwelijk werd bij Theo van Emmerik, toen 67 jaar oud, de ziekte van Alzheimer vastgesteld. Daarna veranderde het leven van hem en zijn vrouw Akke van Emmerik in rap tempo. Theo was bij ons gesprek aanwezig, maar maakte er geen onderdeel van uit. Hij knikte als hij aangekeken werd en liet het gesprek gelaten voorbij gaan. Op iedere vraag antwoordde hij: ,,Ik heb vijftig jaar gewerkt." Het huis waar Theo en Akke in wonen is het ouderlijk huis van Theo. Juist omdat dementie zijn leven veranderde, is het goed dat hij daar woont waar alles vertrouwd en bekend is. Het geeft houvast.

Theo en Akke ontmoetten elkaar bij de Mac Donalds waar zij beiden werkten. Akke woonde in Houten, maar besloot in Schalkwijk te gaan wonen. ,,Theo wilde om de dooie donder niet drie hoog wonen. We trouwden in 2000 en verbouwden het huis."

DIAGNOSE ,,Drie jaar voor de diagnose veranderden er kleine dingen bij Theo. Hij kon bijvoorbeeld minder goed omgaan met de stress op zijn werk. Ikzelf merkte het als ik Theo naar de winkel stuurde om kaas te halen. Eenmaal daar belde hij me met de vraag wat hij ook alweer moest kopen. Langzaamaan merkte mijn schoonfamilie dat dingen verkeerd gingen. Bij het repareren van bijvoorbeeld de vloerverwarming, werd ik door mijn schoonzus gebeld. Zij merkte op dat Theo onlogisch praatte en niet meer wist wat hij moest doen. Zij zei dat hij echt naar de dokter moest, dat wist ik, maar hij wilde niet. Uiteindelijk belde ik de huisarts en kreeg ik Theo zover dat hij zich liet onderzoeken. Vooral bij de neuroloog waren het intensieve onderzoeken, waar uiteindelijk de diagnose Alzheimer uit kwam."

AANPASSINGEN Akke kon toen de gevolgen nog niet bevatten of overzien. Theo zei zelfs dat er niets met hem aan de hand was. Toch veranderde het leven snel in een rollercoaster. Theo reed, tegen beter weten in, nog korte tijd auto. Hij ging alleen naar de winkel, bracht Akke naar het werk of bezocht zijn broer in Houten. Tot het niet meer verantwoord was en zij de auto in oktober 2018 inleverden. Dat was ruim een half jaar na de diagnose. ,,Toen stortte mijn wereld in. We raakten onze vrijheid kwijt, want ik kan geen auto rijden. Waar Theo het afval dat niet in de kleine kliko's paste, altijd naar de afvalscheiding bracht, kon dat ineens niet meer, nu hebben we grote kliko's. Theo was mijn klusjesman. Als er iets kapot was, maakte hij het direct. Dat viel steeds meer weg. Het maakte ons meer afhankelijk van anderen. Ik moest bijvoorbeeld mijn schoonfamilie vragen om hulp. Dat leren accepteren en aanvaarden was moeilijk. Ik ben hen dankbaar voor hun hulp en blij dat zij er zijn."

HULP ,,Naast mijn familie krijg ik veel hulp en steun van Cynthia Vink. Zij is een ware steun voor mij. Als casemanager van ZorgSpectrum regelt zij, samen met mij, allerlei zaken rondom zorg, vervoer en formulieren, maar ook hulp van bijvoorbeeld stichting Present voor onze tuin. Dankzij haar kreeg Theo hulp bij de lichamelijke verzorging door Buurtzorg en een plek bij Dagcentrum Utrecht Oost (DUO) in 't Goy. Daar wordt hij vier dagen in de week opgevangen. Ik weet nog dat ik me schuldig voelde omdat hij met een busje werd opgehaald om naar DUO te gaan. Zijn broer troostte me, terwijl Theo het gewoon over zich heen liet komen. Nu zie ik dat Theo er met plezier naartoe gaat. Daardoor kan ik met een gerust hart blijven werken." Akke werkt in de thuiszorg. Haar werk is haar afleiding. Thuis kan ze niet veel meer bespreken met Theo. Het contact met anderen is daarom van onschatbare waarde. Vooral bij één eenzame mevrouw. ,,We hebben elkaar als het ware nodig, ik doorbreek haar eenzaamheid en krijg er ontspanning voor terug. Op mijn vrije donderdagen bezoek ik haar of drink ik een kopje koffie met mijn schoonzus en gaan we naar de Action of het tuincentrum."

LACHEN ,,Soms overvalt vermoeidheid me en denk ik in wanhoop: was ik maar dood. Het is echter niet hoe ik ben. Ik raap mezelf heel snel weer op. Ik ben juist blij dat ik leef en hou van mijn knappe man." Akke leerde loslaten. ,,Ik mis Theo in onze gesprekken en in alles wat hij deed. Je beseft pas wat iemand echt voor je betekent als hem iets overkomt. We gaan door en proberen te genieten van de kleine mooie momenten. Zo lach ik enorm veel met Theo." Akke kietelt Theo in zijn nek, waarop hij in lachen uitbarst. ,,Zolang we lol hebben hou ik vol. Dit geluk is klein, maar het krijgt grotere waarde door alles wat wegvalt. Wat betreft de toekomst weet ik niet wat te verwachten. Theo is nu rustig en blij. Hij heeft het fijn bij DUO. Ik ben blij met hulp van mijn schoonfamilie en in de begin periode met de hulp van vrijwilligers van De Trossel. Zij hielpen met het schilderen van de lambrisering. Voor mij is de hulp van anderen en contact met hen, de hoofdprijs. Ik sta er niet helemaal alleen voor.

 door Irene van Valen