Duurzaamheid in Houten

Bij de verkiezingen voor de gemeenteraad in 2014 was de plaatsing van de windmolens langs het Amsterdam Rijnkanaal in 2013 een belangrijk verkiezingsitem. In de afgelopen vier jaar hebben de windmolens en de daarbij waargenomen overlast de gemoederen in Houten behoorlijk bezig gehouden. Maar vanwege de klimaatconferentie in Parijs (2015) en de recente ontwikkelingen in Groningen staan we aan het begin van een gigantische operatie om aardgasvrij te worden. Wat betekent dat voor de doelstellingen in Houten? "Gedrag wordt beloond" zegt wethouder Van Liere, "maar eigenlijk zijn we al te laat".

SITUATIE De gemeente Houten heeft als doelstelling om in 2040 de stilste, schoonste, groenste en klimaat vriendelijkste gemeente van de regio te zijn. De belangrijkste speerpunten zijn het duurzaam opwekken van energie, energiebesparing bij bestaande woningen en energieneutraal bouwen, het zogenaamde 'nul op de meter' principe. Begin 2014 vindt een meerderheid van de inwoners (67%) dat de gemeente met al haar inwoners en organisaties duurzaam of milieubewust is. In dit verband worden vooral de fietsvoorzieningen, afvalscheiding en lokale duurzame energieproductie (windmolens en zonnepanelen) als voorbeeld genoemd.

VOORTGANG Met het in gebruik nemen van het windpark Houten maakt de ontwikkeling van duurzaam opgewekte energie een grote sprong voorwaarts. Daarnaast groeit vanaf 2014 het aantal zonnepanelen sterk. En er is een Duurzaamheidsfonds Houten ingesteld, een instrument om nieuwe initiatieven vanuit de samenleving (financieel) te stimuleren. Uit de evaluatie van het windpark Houten in 2015 blijkt dat de gemeente "met de aanvullende maatwerkvoorschriften voor geluid veel strenger afspraken heeft gemaakt dan de landelijk geldende norm. Het is daarom teleurstellend dat dit niet heeft geleid tot een eenduidige lagere mate van ervaren overlast". Het evaluatierapport maakt ook duidelijk dat het windpark voor ongeveer een kwart bijdraagt aan de 16% duurzame energiedoelstelling voor huishoudens.

In 2016 wordt het programma "Duurzaam Houten" vastgesteld. In het programma zijn de speerpunten en doelen opgenomen op vier duurzaamheidsthema's, waaronder energie (verminderen klimaatprobleem), duurzame mobiliteit (gezonde leefomgeving) en kringloop (duurzame materialen). Voor drie van die thema's zijn onder meer de volgende stappen gemaakt: In het kader van de energiedoelstelling leidde in 2017 een aanvraag voor een zonnepark in 't Goy tot een 'uitnodigingskader zonnevelden'. Volgens de wethouder "een participatie met positief resultaat". Dat kader benoemt 'kansrijke locaties' in het buitengebied, waar een deel van de energievraag door zonnevelden kan worden ingevuld.

Met betrekking tot 'duurzame mobiliteit' is begin 2017 een prognose gemaakt waaruit blijkt "dat de groei van elektrisch rijden tot en met 2020 in Houten een behoefte creëert van 75 nieuwe openbare oplaadpunten". Op grond daarvan besluit de gemeente een dekkend netwerk van openbare laadpalen in Houten te realiseren, zodat Houtenaren in de eigen omgeving hun elektrische auto kunnen opladen. Bij het kleinschalig vervoer binnen de rondweg speelt de Stichting Duurzaam vervoer Houten een belangrijke rol. "Het vervoer met de elektrokar bevordert de zelfstandigheid van inwoners en hun mogelijkheden om contact te leggen". Wegens groot succes krijgt de stichting begin 2018 de beschikking over een tweede elektrokar.

Een proef met verdere scheiding van (etens)resten en een aangepaste ophaalfrequentie is succesvol en wordt voor heel Houten ingevoerd (kringloop). Dat moet in 2018 resulteren dat 75% van het afval gescheiden wordt ingezameld. "Een betere scheiding zorgt voor milieuwinst en leidt tot een lagere afvalstoffenheffing".

BELEVING De afgelopen vier jaar zijn er dus stappen gemaakt. Maar tijdens de "Inspiratiedag Energie" in september 2017 blijkt dat we pas aan het begin staan: "Wat betekent de energietransitie voor de burger?" De overgang naar niet-fossiele energiebronnen en het duurzaam maken van bestaande (koop)woningen is de grootste uitdaging voor de komende periode. "We zullen van onze fossiele verslaving af moeten".