Truus Gerritsen-Hoogveld
Truus Gerritsen-Hoogveld Frank Magdelyns

Het klooster in Schalkwijk

6 juni 2018 om 07:30 lokaal Houten Toen

Aan de Lage Dijk in Schalkwijk heeft 85 jaar lang een imposant kloostergebouw gestaan. Deze zomer is het 50 jaar geleden dat dit zusterhuis annex meisjesschool werd afgebroken. Truus Gerritsen-Hoogveld zat hier op school en woonde tijdens de sloop ernaast.

Frank Magdelyns

Het Schalkwijkse klooster is in 1883 gebouwd en stond op de plek waar tegenwoordig de Kloostergaarde is te vinden. Zusters van de 'Sociëteit van Jezus, Maria en Jozef' hadden zich enkele jaren eerder in het dorp gevestigd en waren een meisjesschool begonnen. Eerst in een woning, later in een nieuw kloostergebouw dat de naam Canisiusgesticht droeg.Het Canisiusgesticht had lange tijd een plek binnen de Schalkwijkse gemeenschap. Naast het geven van onderwijs, worden hier ook priesters in hun laatste dagen verzorgd. In 1935 wordt het gebouw gerenoveerd en krijgt het een waterleiding en zelfs centrale verwarming.

Truus Gerritsen-Hoogveld wordt vlak na de Tweede Wereldoorlog aan de Uitweg geboren en komt rond 1950 op de kleuterschool terecht. "Deze kleuterschool was in een bijgebouw gevestigd. Later ging ik naar de lagere school in het gebouw zelf", herinnert ze. "Elke dag om 8 uur ging ik met mijn broers en zussen en andere buurtkinderen naar de ochtendmis in de kerk. Na de kerkdienst gingen we naar school. Naast het gebouw was een plein. Als de bel ging, moesten we in een rij gaan staan voor je eigen klaslokaal. Elk klaslokaal had een eigen buitendeur."

Lieve zusters In de klas zitten ongeveer 30 leerlingen. Truus heeft mooie herinneringen aan de school. "Het waren doorgaans lieve zusters, die betrokken waren bij de kinderen." Zo herinnert ze dat een vriendin en klasgenoot ging emigreren. "De hele klas stond er stil bij en we moesten allemaal huilen. Een ander meisje kwam altijd op klompen naar school. Toen ze nieuwe klompen had werd dat meisje in het zonnetje gezet, omdat het zo mooi was dat ze nog altijd op klompen liep."

Het klooster zelf was een groot gebouw, herinnert Truus zich nog. "We kwamen vaak niet verder dan het klaslokaal. Maar soms als we in het klooster waren, zagen we een mooie parketvloer. Als je de trap opging kwam je in een kapel. Met kerst gingen we altijd naar de kerststal kijken. In de woonruimte van de zusters kwam je niet. Die woonden waarschijnlijk op de tweede verdieping."

De zusters deden hun best om het de kinderen naar de zin te maken. "Met Sinterklaas stonden we in de pauze op het schoolplein en keken we omhoog naar de torens bovenop het gebouw. Af en toe ging er dan een luikje open en verscheen Zwarte Piet. Die zwaaide dan en dat vonden we geweldig. Een andere keer werd er een vliegtuigje op het plein neergezet en kwam een fotograaf foto's maken." Naast de zusters die les gaven, waren er ook zusters die bij het klooster hoorden. Die verzorgden de moestuin en de kippen. Veel had ze daar niet mee te maken.

De school blijft functioneren tot 1954. In dat jaar wordt de meisjesschool met 154 leerlingen overgenomen door de Sint Henricusschool, die daardoor een gemengde school wordt. Op 12 augustus 1954 verlaten de zusters het dorp. Tot 1959 blijven de klaslokalen in het klooster in gebruik. "Ik kwam er alleen nog voor naailes. In een van de klaslokalen stonden allemaal naaimachines. Verder zaten we op de Sint Henricusschool. Een groot deel van het kloostergebouw was omgebouwd tot woningen.

Sloop In 1968 betrekken Truus en haar man het bijgebouw, dat eerder haar kleuterschool was geweest. Tegelijkertijd startte de sloop van het hoofdgebouw. "De beheerder van de kerk zei dat we dingen uit het gebouw mochten halen die we konden gebruiken. We hebben een aantal kokosmatten meegenomen. Het gebouw was al redelijk leeg. Er was gestolen en geplunderd. Door wie weten we niet. De glas-in-loodramen waren vernield en het beeld dat altijd voor de deur had gestaan, lag in de wetering. Van de sloper kregen we te horen dat zelfs de koperen leidingen onder de vloeren waren verdwenen."

"Waarom het weg moest? Ja dat is een goede vraag. Veel Schalkwijkers vinden het erg jammer dat het weg ging."

Het klooster aan de Lage Dijk
advertentie
advertentie